Azotan wapnia w encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania UwagaAzotan wapnia (saletra wapniowa, saletra norweska, nazwa Stocka: azotan(V) wapnia), Ca(NO3)2 – nieorganiczny związek chemiczny z grupy azotanów (tzw. saletr), sól kwasu azotowego i wapnia.
Azotan wapnia występuje naturalnie w niewielkich ilościach jako minerał nitrokalcyt, Ca(NO
3)
2·4H
2Oy[4]. Do celów przemysłowych otrzymuje się go m.in. w wyniku działania kwasu azotowego na wapień[4]:
3(PO
4)
2 + 6HNO
3 + 12H
2O → 2H
3PO
4 + 3Ca(NO
3)
2·4H
2O↓
Druga z metod została wdrożona do produkcji w norweskim mieście Odda w roku 1927. Syntetyczny azotan wapnia znany jest jako saletra norweska[4].
Azotan wapnia jest bezbarwnym, krystalicznym ciałem stałym. Jest silnie higroskopijny. Tworzy tetrahydrat, Ca(NO3)2·4H2O, który zaczyna tracić wodę krystalizacyjną powyżej 40 °C[2].
Azotan wapnia ma właściwości utleniające, w kontakcie z materiałami palnymi może spowodować zapłon. Działa drażniąco na oczy.
Zastosowanie | edytuj kod
Saletra wapniowa jest używana głównie jako nawóz azotowy (zawiera 15,5% azotu). Dostarcza azot w formie azotanowej i rozpuszczalny w wodzie wapń, dwa życiowo ważne dla roślin elementy. Saletra wapniowa stosowana jest do nawożenia pogłównego w uprawach rolniczych i ogrodniczych prowadzonych na różnych typach gleb i w różnych warunkach klimatycznych. Ponieważ zarówno wapń, jak i azot są składnikami wykorzystywanymi przez rośliny, przy odpowiednim stosowaniu tego nawozu nie pozostają w strefie systemu korzeniowego żadne szkodliwe substancje, nie ma też groźby zasolenia składnikami balastowymi. Przy tym azot azotanowy aktywnie uczestniczy w pobieraniu towarzyszącego mu wapnia przez korzenie i w ten sposób sprzyja maksymalnemu zaopatrzeniu roślin w ten pierwiastek. Dzięki swojej higroskopijności saletra wapniowa szybko rozpuszcza się po zastosowaniu, np. w wyniku obecności mgły lub rosy. Saletra wapniowa rzadko powoduje oparzenia liści, nawet w warunkach wysokiej temperatury lub suszy.
Rzadko dokumentowane są przypadki chorób zawodowych polegających na zmianach skórnych w miejscu kontaktu z tym nawozem[5]. Niewłaściwie stosowany i przechowywany nawóz należy do jednej z głównych przyczyn zanieczyszczania wód powierzchniowych i gruntowych związkami azotu, powodującego eutrofizację.
Przypisy | edytuj kod
- ↑ Azotan wapnia (CID: 24963) (ang.) w bazie PubChem, United States National Library of Medicine.
- ↑ a b c d CRC Handbook of Chemistry and Physics. Wyd. 88. Boca Raton: CRC Press, 2008, s. 4-55.
- ↑ a b Department of Chemistry, The University of Akron: Calcium nitrate (ang.). [dostęp 2012-02-23].
- ↑ a b c d WolfgangW. Laue WolfgangW. i inni, Nitrates and Nitrites [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Chemical Industrial Chemistry, Weinheim: Viley-VCH, s. 10–13, DOI: 10.1002/14356007.a17_265 (ang.).
- ↑ Radosław Śpiewak: Przyczyny zawodowych chorób skóry u rolników inne niż środki ochrony roślin. W: Ryzyko Zdrowotne Stosowania Pestycydów – Problemy Teoretyczne i Praktyczne. Toś-Luty S. (red.). Lublin: Instytut Medycyny Wsi, 2001, s. 65-75.
